Okulary dla osób z wadami wzroku: co warto wiedzieć?

Wady wzroku są powszechnym problemem zdrowotnym, który dotyka miliony ludzi na całym świecie. Szacuje się że, co czwarta osoba może zmagać się z wadą wzroku. Wizyta u optometrysty lub okulisty nie powinna być odkładana, ponieważ wcześniejsze wykrycie wady zwiększa szanse na jej skuteczną korekcję lub leczenie. W artykule przedstawiamy najczęstsze wady wzroku oraz metody ich korekcji

Krótkowzroczność (myopia)

Jest to wada, w której pacjent widzi wyraźnie obiekty blisko, ale ma trudności z widzeniem przedmiotów oddalonych. Jest to spowodowane zbyt długą gałką oczną, przez co światło skupia się przed siatkówką. Krótkowzroczność często diagnozuje się u dzieci w wieku szkolnym, ale może dotyczyć również dorosłych. Objawy to m.in. pochylanie głowy nad zeszytem, przybliżanie smartfona i trudności z odczytywaniem oddalonych napisów. 

Korekcja krótkowzroczności

Podstawową metodą korekcji krótkowzroczności są okulary korekcyjne z soczewkami minusowymi (ujemnymi). Alternatywnie można stosować miękkie soczewki kontaktowe. U dorosłych pacjentów możliwe są także zabiegi laserowej korekcji wzroku.

Nadwzroczność (hyperopia)

To wada, w której pacjent ma trudności z widzeniem obiektów blisko, a także daleko. Powodowana jest zbyt krótką gałką oczną, przez co światło załamuje się za siatkówką. Objawy to m.in. łzawienie, bóle głowy i oczu oraz szybkie męczenie się oczu.

Korekcja nadwzroczności

Aby skorygować tę wadę  trzeba zastosować okulary z soczewkami dodatnimi (plusowymi). W bardziej zaawansowanych przypadkach możliwe jest także leczenie laserowe.

Astygmatyzm

Wada spowodowana nieregularnym kształtem rogówki lub soczewki, co uniemożliwia skupienie światła w jednym punkcie na siatkówce. Pacjenci z astygmatyzmem widzą rozmyty i zniekształcony obraz, zarówno z bliska, jak i z daleka. Objawy to bóle głowy i oczu oraz trudności w czytaniu.

Korekcja astygmatyzmu

Astygmatyzm koryguje się za pomocą okularów z soczewkami cylindrycznymi lub torycznymi soczewkami kontaktowymi. Możliwe są także zabiegi laserowe i wszczepienie soczewek torycznych, szczególnie u pacjentów z zaćmą.

Prezbiopia (starczowzroczność)

Naturalna wada związana z wiekiem, polegająca na utracie elastyczności soczewki, co utrudnia akomodację. Objawy to trudności z czytaniem, szybkie męczenie się oczu i problemy z widzeniem po zmroku.

Korekcja prezbiopii

Podstawową metodą korekcji prezbiopii są okulary do czytania. W bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się soczewki progresywne, które umożliwiają widzenie na różnych odległościach. Alternatywnie można zastosować soczewki kontaktowe progresywne lub wszczepialne soczewki wewnątrzgałkowe.

Rodzaje okularów korekcyjnych

Okulary korekcyjne można podzielić na kilka typów, które należy dopasować do konkretnej wady wzroku. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze rodzaje okularów korekcyjnych:

Okulary jednoogniskowe

Służą do korekcji jednej wady wzroku. Są one stosowane zarówno w przypadku krótkowzroczności (minusowe soczewki), jak i nadwzroczności (plusowe soczewki). Dzięki temu użytkownicy mogą wyraźnie widzieć obiekty znajdujące się w danej odległości – blisko lub daleko, w zależności od wady wzroku.

Okulary progresywne

Są idealnym rozwiązaniem dla osób z kilkoma różnymi wadami wzroku. Soczewki w tych okularach mają stopniowo zmieniającą się moc, co pozwala na wyraźne widzenie na różnych odległościach. Użytkownik może bez problemu skupiać wzrok zarówno na bliskich, jak i dalekich obiektach, bez potrzeby zmiany okularów. To sprawia, że okulary progresywne są bardzo wygodne i praktyczne, szczególnie dla osób z prezbiopią.

Okulary dwuogniskowe

Ten rodzaj ma dwa różne obszary w soczewkach – jeden przeznaczony do widzenia bliskiego, a drugi do widzenia dalekiego. Są często wybierane przez osoby, które potrzebują różnych mocy soczewek do różnych czynności, takich jak czytanie i prowadzenie samochodu.

Dlaczego ważne jest regularne wymienianie soczewek okularowych?

Soczewki okularowe, choć wykonane z trwałych materiałów, z czasem mogą ulec zużyciu. Regularna wymiana soczewek jest kluczowa dla zapewnienia najlepszej jakości widzenia i zdrowia oczu. Oto kilka powodów, dla których warto regularnie wymieniać soczewki okularowe:

Zmiana wady wzroku

Wzrok może się zmieniać z wiekiem lub w wyniku różnych czynników zdrowotnych. Regularne badania wzroku u optometrysty pomogą wykryć te zmiany i dostosować moc soczewek do aktualnych potrzeb.

Uszkodzenia mechaniczne

Nawet najbardziej wytrzymałe soczewki mogą ulec zarysowaniom, pęknięciom lub innym uszkodzeniom mechanicznym, które mogą wpływać na jakość widzenia i powodować dyskomfort.

Zużycie powłok

Nowoczesne soczewki często są wyposażone w różne powłoki, takie jak antyrefleksyjna, hydrofobowa czy oleofobowa. Z czasem powłoki te mogą się zużywać, co może prowadzić do pogorszenia jakości widzenia i zwiększenia refleksów świetlnych.

Wskazówki dotyczące dbania o soczewki okularowe

Aby wydłużyć żywotność soczewek okularowych i zapewnić sobie najlepszą jakość widzenia, warto przestrzegać kilku prostych zasad:

Regularne czyszczenie

Używaj specjalnych płynów do czyszczenia soczewek i miękkiej ściereczki z mikrofibry. Unikaj używania ubrań lub ręczników papierowych, które mogą zarysować soczewki.

Ochrona przed uszkodzeniami

Przechowuj okulary w twardym etui, gdy ich nie używasz. Unikaj odkładania okularów soczewkami do dołu.

Unikanie ekstremalnych warunków

Staraj się nie zostawiać okularów w miejscach narażonych na ekstremalne temperatury, takie jak samochód w upalny dzień.