Jak światło niebieskie wpływa na wzrok i jak się przed nim chronić?
Rozwój technologii i szeroka dostępność gamy interaktywnych gadżetów elektronicznych sprawiły, że urządzenia cyfrowe stały się nieodłącznym elementem codzienności. Zwłaszcza w ciągu ostatniego roku spędzonego w domu, przenieśliśmy się do wirtualnego świata - pracując, ucząc się, a nawet uczestnicząc w wydarzeniach kulturowych zdalnie zza ekranu komputera. Ma to swoje minusy. Teraz jeszcze bardziej niż kiedykolwiek nadmierna ekspozycja na niebieskie światło emitowane przez urządzenia elektroniczne stanowi zagrożenie dla zdrowia naszych oczu oraz całego organizmu. Jako dzieci ery cyfrowej jesteśmy narażeni na negatywne konsekwencje długich godzin spędzonych przed ekranem, jednak świadome podejście i wiedza mogą pozwolić nam ochronić wzrok przed szkodliwym światłem.
Zastanawiasz się, jak światło niebieskie wpływa na wzrok? A przede wszystkim, jak go chronić? Przybywamy z odpowiedziami na najbardziej nurtujące pytania o świetle niebieskim od naszych wykwalifikowanych znawców wzroku!
Co znajdziesz w tym wpisie?
Niebieskie światło - co to jest?
Negatywny wpływ światła niebieskiego na zdrowie
Światło niebieskie ekranów a wzrok
Zaburzenie snu i rytmu dobowego
Sztuczne światło niebieskie a skóra
Jak rozpoznać zmęczenie cyfrowe wzroku - najbardziej popularne objawy
Czy istnieje bezpieczna dawka światła niebieskiego?
Jak chronić oczy przed komputerem i nadmiarem niebieskiego światła?
Ograniczenie ekspozycji na światło niebieskie
Okulary do komputera - technologia Blue Block filtrująca szkodliwe światło niebieskie
Niebieskie światło - co to jest?
Czym właściwie jest to groźne niebieskie światło? Niczym innym niż naturalną częścią światła słonecznego - światłem widzialnym, które w niewielkich ilościach nie stanowi nawet najmniejszego zagrożenia dla naszego wzroku. Rozsądny poziom światła niebieskiego jest wręcz wskazany, ponieważ pomaga utrzymać koncentrację i wydajność organizmu oraz umożliwia precyzyjne rozróżnianie kolorów. Niebieskie pasmo świetlne znajduje się jednak na skraju spektrum barw i charakteryzuje się wysoką energią, a zdaniem naukowców to właśnie wysokoenergetyczne pasma światła są najbardziej szkodliwe dla naszych oczu. Sztuczne niebieskie światło pochłaniane przez oczy w nadmiarze staje się więc poważnym zagrożeniem. A gdzie się znajduje? Ekrany komputerów, tabletów, smartfonów, sztuczne oświetlenie, żarówki LED - to najbardziej popularne źródła szkodliwego światła niebiesko-fioletowego.
Co ciekawe słońce emituje o wiele więcej promieniowania niebieskiego niż urządzenia elektroniczne. Monitory i ekrany smartfonów są jednak dla nas o wiele bardziej szkodliwe, ponieważ wpatrujemy się w nie często nieustannie, nie przerywając kontaktu z niebieskim światłem przez długie godziny. To właśnie długoterminowa ekspozycja szczególnie negatywnie wpływa na nasz wzrok i jego sprawność.
Negatywny wpływ światła niebieskiego na zdrowie
Zmęczenie czy podrażnienie oczu po dłuższej pracy przy komputerze to wyraźne sygnały, że wzrok nie radzi sobie z nadmiarem niebieskiego światła. Wiele z nas może jednak tłumaczyć występujące objawy niedoborem snu, odrobiną stresu czy zabieganym dniem w biurze. Nie warto jednak bagatelizować objawów cyfrowego zmęczenia wzroku. Światło niebieskie może szkodzić zdrowiu znacznie bardziej niż może się wydawać - w skrajnych przypadkach prowadząc nawet do trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń narządu wzroku, takich jak zwyrodnienia plamki żółtej, długotrwałe problemy z ostrością wzroku, wystąpienie lub pogłębianie wady krótkowzroczności.
Światło niebieskie ekranów a wzrok
Światło niebiesko-fioletowe nie tylko negatywnie wpływa na nasze samopoczucie, ale może również poważnie obniżyć jakość widzenia. Wysokoenergetyczne światło emitowane w dużym stopniu przez urządzenia elektryczne i oświetlenie energooszczędne czy żarówki LED jest w stanie przenikać struktury rogówki i soczewki, bezpośrednio docierając do wrażliwych na światło komórek siatkówki. Negatywnie wpływa to na procesy metaboliczne zachodzące w siatkówce oka, co z kolei prowadzi do uszkodzenia fotoreceptorów i może skutkować zwyrodnieniem plamki żółtej. Uszkodzenia wzroku zachodzą jednak stopniowo, dlatego bardzo trudno je dostrzec. Początkowo mogą pojawiać się mroczki, które z czasem powiększają się i powodują pogorszenie widzenia w bliskich odległościach. Dlatego tak istotna jest szybka reakcja już przy pierwszych objawach.
Jeśli odnosisz wrażenie, że masz słaby wzrok i gorzej widzisz, podejmij działanie i zbadaj swój wzrok u specjalisty. Zarówno okularnikom, jak i posiadaczom soczewek zaleca się regularne badania przynajmniej raz w roku. Masz wątpliwości, co do jakości widzenia? Zapisz się na badanie w MUSCAT!
Zaburzenie snu i rytmu dobowego
Naturalną rolą światła jest hamowanie wydzielania melatoniny - hormonu, który reguluje rytmy dobowe. W godzinach wieczornych hormon ten obniża temperaturę ciała, ciśnienie krwi i glukozy, gwarantując tym samym spokojny sen. Nocą, sztuczne źródła światła dają więc naszemu organizmowi sprzeczne sygnały. Co gorsza, okazuje się, że niebieskie światło emitowane z ekranów tłumi melatoninę dwa razy dłużej niż naturalne światło dzienne. Ekspozycja na światło niebiesko-fioletowe w późnych godzinach wieczornych jest z tego powodu niewskazana. Właśnie dlatego odradza się korzystania z urządzeń cyfrowych przed snem. Praca do późnego wieczoru, czy przeglądanie Facebooka zaburza naturalne rytmy dobowe i powoduje problemy z zasypianiem. Niedobór snu wiąże się z kolei z dalszym ryzykiem wielu chorób, nawet tak poważnych jak depresja, cukrzyca, czy problemy sercowo-naczyniowe.
Sztuczne światło niebieskie a skóra
Słyszeliście o terminie “Digital Aging”, czyli starzeniu spowodowanym stałym korzystaniem z komputera i urządzeń mobilnych? Ostatnie badania donoszą, że wysokoenergetyczne niebieskie światło penetruje naszą skórę głębiej niż promienie UV i dociera do tkanki podskórnej i naczyń krwionośnych. Można śmiało stwierdzić, że czyni podobne szkody, co promieniowanie UVA i UVB. Przyczynia się do nadmiernego powstawania wolnych rodników, utraty elastyczności skóry oraz przyspiesza procesy fotostarzenia. Niestety, o ile przed promieniowaniem UV świadomie chronimy się zakładając najmodniejsze okulary przeciwsłoneczne i smarując skórę kremem z filtrem SPF, mało kto zdaje sobie sprawę z negatywnego wpływu sztucznego światła na skórę. A przecież na działanie niebieskiego światła jesteśmy narażeni o wiele bardziej, spędzając średnio 6 godzin dziennie przed ekranami urządzeń.
Jak rozpoznać zmęczenie cyfrowe wzroku - najbardziej popularne objawy
Przebywając zbyt długo w digitalowym środowisku możemy zacząć odczuwać szereg nieprzyjemnych dolegliwości. Ekspozycja na światło niebieskie sprawia, że nerwy wzrokowe nieprzerwanie kurczą się i rozluźniają, aby właściwie zogniskować obraz. Prowadzi to do ich nadwyrężenia oraz przemęczenia. Nic dziwnego, że wiele osób po długotrwałej pracy przy komputerze skarży się na zmęczenie, nieostre widzenie czy bóle głowy. Często spotykanymi objawami są również podrażnienie, uczucie suchości oka, a nawet łzawienie oka.
Podczas pracy przed ekranami, zdrowie naszych oczu oraz nasze zdrowie ogólnie powinno być priorytetem, dlatego dbałość o ograniczenie negatywnego wpływu niebieskiego światła o wysokiej energii jest kluczowa.
Czy istnieje bezpieczna dawka światła niebieskiego?
Warto pamiętać, że niebieskie światło jest składową światła naturalnie emitowanego przez słońce i pomaga utrzymać wydajność naszego organizmu oraz wspomaga koncentrację. Dodatkowo nasze oczy naturalnie potrafią bardzo dobrze chronić się przed negatywnymi skutkami niebieskiego światła. Dopiero, gdy światło dociera do naszych oczu w nadmiarze, pojawiają się prawdziwe problemy. Ciężko jednoznacznie oszacować bezpieczną ilość światła niebieskiego, jest to sprawa bardzo indywidualna i zależy od kondycji obronnej siatkówki oka. Najbardziej narażone na negatywny wpływ światła niebieskiego są dzieci, których soczewki są bardzo przejrzyste i nie potrafią w pełni filtrować światła. Warto zatem kontrolować ilość czasu, jaką najmłodsi spędzają w wirtualnym świecie. Dodatkowo, wraz z dojrzewaniem naturalne systemy obronne naszego organizmu słabną. Osoby po 45. roku życia również znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka i powinny uważać na nadmiar światła niebieskiego. Zagrożenie dotyczy jednak wszystkich osób w nadmiarze korzystających z urządzeń cyfrowych - jeśli pracujesz więc przy komputerze, podjęcie działań na rzecz ochrony wzroku jest wskazane.
Jak chronić oczy przed komputerem i nadmiarem niebieskiego światła?
W świecie zdominowanym przez technologię, kontaktu ze sztucznym światłem niebieskim nie da się niestety uniknąć. Warto postarać się jednak o minimalizację jego negatywnych skutków, ograniczając dzienną ekspozycję. Postarajmy się świadomie korzystać z urządzeń elektronicznych.
Ograniczenie ekspozycji na światło niebieskie
Część urządzeń elektronicznych posiada wbudowane aplikacje, które pomogą zminimalizować ekspozycję na światło niebiesko-fioletowe poprzez zastosowanie specjalnych filtrów ocieplających barwy wyświetlacza. Tak zwane: Tryb czytania, Night Shift bądź Night Mood będą Twoim dobrym kompanem, zwłaszcza przed snem, pomagając Ci zachować prawidłowy rytm dobowy. Przed pójściem spać warto też całkowicie odłożyć tablet, smartfon oraz komputer na bok, i w zamian za to sięgnąć po ulubioną książkę.
Sprawdzaj także, ile czasu spędzasz przeglądając Instagrama, surfując po Internecie czy oglądając Netflixa. Warto mieć mieć świadomość czasu spędzanego przed ekranem i w miarę możliwości go ograniczać. W tym celu możesz np. spróbować ustawić limity na aplikacjach społecznościowych i w ramach motywacji sprawić sobie miły upominek w przypadku sukcesu.
Okulary do komputera - technologia Blue Block filtrująca szkodliwe światło niebieskie
Jeśli pracujesz przed komputerem bądź intensywnie korzystasz z urządzeń cyfrowych, zaopatrz się w okulary ze specjalną powłoką. MUSCAT Blue Block to okulary do komputera z powłoką antyrefleksyjną zawierającą filtr, który selektywnie wycina szkodliwe dla siatkówki światło niebiesko-fioletowe. Dodatkowo powłoka delikatnie przygasza intensywność sztucznych świateł, co przy wielu godzinach pracy przed ekranem monitora znacznie zmniejsza uczucie zmęczenia oczu. Jeśli pracujesz przed komputerem lub intensywnie korzystasz z urządzeń cyfrowych, a nie masz wady wzroku, zaopatrz się w okulary zerówki Blue Block.
Nie trać przy tym na dobrym wyglądzie - w MUSCAT możesz spersonalizować swoje okulary w pakiecie Blue Block wybierając dowolne oprawki z szeroko dostępnej gamy modeli. Powiedz dobranoc zmęczonym oczom! Sprawdź Blue Block z technologią filtrowania światła ekranów i wybierz pakiet dla siebie w koszyku!
Regularna joga dla wzroku
Jeśli nieustannie borykasz się z objawami zmęczenie cyfrowego wzroku, Twoje oczy najwyraźniej potrzebują chwili odpoczynku. Wygospodarowanie czasu na relaks wzroku, np. poprzez regularne ćwiczenia oczu, może przynieść wyjątkowe rezultaty. Do wykonywania treningu wzroku wystarczy tylko chwila ciszy i skupienia każdego dnia. Poznaj praktyczne ćwiczenia na zmęczone oczy i przekonaj się, jak joga dla wzroku zadziała w Twoim przypadku!
Przeczytaj więcej o praktycznych sposobach na poprawę wzroku w kolejnym wpisie blogowym "Jak poprawić wzrok?".
"20-20-20" - zasada pracy przed ekranem
A skoro o praktyce mowa... Pomocna podczas pracy przy komputerze będzie zasada "20-20-20", która zakłada wykonywanie krótkich, ale częstych przerw dla wzroku przy korzystaniu z komputera, telefonu lub tabletu. W myśl tej zasady co 20 min pracy powinniśmy na 20 sekund przenieść wzrok z ekranu na przedmiot oddalony o 20 stóp (czyli około 6 metrów). Dokładność co do milimetra nie jest oczywiście potrzebna, chodzi o umożliwienie naszym oczom spojrzenia na bardziej naturalną odległość i uzyskania relaksującej pauzy zwalniającej napięcie w nerwach wzrokowych.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o działaniu wzroku i rozwoju zaburzeń widzenia, sprawdź najnowszą publikację Tata Optometrysta x MUSCAT "10 podróży do świata wzroku". Pobierz ebook o wzroku zupełnie za darmo!
Masz pytania? Skontaktuj się z nami lub odwiedź nas na Facebooku albo Instagramie!