Sferyczne vs. asferyczne soczewki: różnice, zalety i wady

Wybór odpowiednich soczewek jest kluczowy dla komfortu widzenia i zdrowia oczu. Obecnie na rynku dostępne są głównie dwa rodzaje soczewek: sferyczne i asferyczne. Każda z nich ma swoje unikalne cechy, zalety i wady. Przyjrzyjmy się bliżej, jakie różnice występują między soczewkami sferycznymi a asferycznymi, oraz jakie korzyści i ograniczenia niosą za sobą.

Czym są soczewki sferyczne?

Soczewki sferyczne są powszechnie stosowane do korekcji podstawowych wad wzroku, takich jak krótkowzroczność (myopia) i nadwzroczność (hyperopia). Ich konstrukcja oparta jest na wycinku kuli, co sprawia, że najlepsza koncentracja wiązki światła uzyskiwana jest w centrum soczewki. Dzięki temu, moc optyczna pozostaje zachowana na całej jej powierzchni. Jednakże, im dalej od centrum soczewki, tym silniej obserwowane są aberracje, czyli zniekształcenia obrazu wynikające ze zmiany grubości soczewki.

Budowa soczewki sferycznej

Tradycyjne soczewki sferyczne mają bardziej wypukły kształt i są grubsze niż soczewki asferyczne. W przypadku soczewek przeznaczonych dla krótkowidzów, czyli o wartości ujemnej, centrum soczewki jest najcieńsze, a jej grubość wzrasta na bokach. Natomiast dla dalekowidzów, czyli przy wartości dodatniej, sytuacja jest odwrotna - soczewka jest najgrubsza w centrum i cieńsza na brzegach. Właściwości te wpływają również na wygląd oczu osoby noszącej okulary: soczewki sferyczne o dużej mocy dodatniej optycznie powiększają oczy, a te o mocy ujemnej – pomniejszają je. 

A jak to odczuwamy?

Osoby z większą wadą wzroku, noszące okulary z dodatnimi soczewkami sferycznymi, mogą zauważyć, że przedmioty wydają się większe niż w rzeczywistości. Dopiero stosując szkła asferyczne, dostrzegają różnicę i mogą zobaczyć świat w bardziej naturalnych rozmiarach.

Dla kogo soczewka sferyczna będzie dobrym wyborem?

Soczewki sferyczne są często stosowane w optyce i są doskonałym wyborem dla osób z mniejszymi wadami wzroku. Przy niewielkich wadach wzroku, które nie wymagają grubej soczewki korekcyjnej, tradycyjne soczewki sferyczne sprawdzą się znakomicie. Dzięki swojej prostszej konstrukcji, soczewki te są w stanie skutecznie korygować krótkowzroczność oraz nadwzroczność bez konieczności stosowania bardziej zaawansowanych rozwiązań, jak w przypadku soczewek asferycznych.

Dla osób starszych 

Soczewki sferyczne są idealne dla osób starszych, które mogą mieć trudności z adaptacją do nowych technologii w optyce. Ponieważ nigdy wcześniej nie nosiły szkieł o konstrukcji asferycznej, mogą odczuwać dyskomfort związany z adaptacją do nich. W takich przypadkach, tradycyjne soczewki sferyczne, które oferują znane i sprawdzone rozwiązania, mogą być bardziej komfortowe.

Dla osób z niewielkimi wadami wzroku

Dla tych, którzy mają niewielkie wady wzroku, takie jak lekka krótkowzroczność lub nadwzroczność, soczewki sferyczne są wystarczające. Mała grubość soczewki w tych przypadkach nie wymaga bardziej zaawansowanej konstrukcji, jaką oferują soczewki asferyczne.

Dla osób ceniących prostotę i klasykę

Soczewki sferyczne, ze względu na swoją prostą budowę, są często preferowane przez osoby, które cenią sobie tradycyjne, sprawdzone rozwiązania. Są one także bardziej dostępne i często tańsze niż ich asferyczne odpowiedniki.

Soczewki asferyczne- a co to takiego?

Soczewki asferyczne są nowoczesnym rozwiązaniem w optyce, mającym na celu poprawę komfortu noszenia okularów oraz estetyki wyglądu szkieł. W przeciwieństwie do soczewek sferycznych, które mają stałą krzywiznę przypominającą wycinek kuli, soczewki asferyczne charakteryzują się bardziej zaawansowaną konstrukcją. Ich powierzchnia nie jest regularna, co pozwala na eliminację wielu problemów związanych z tradycyjnymi soczewkami sferycznymi.

Budowa soczewki asferycznej 

Soczewki asferyczne mają wiele zalet. Przede wszystkim są cieńsze i lżejsze w porównaniu do soczewek sferycznych, co sprawia, że są bardziej komfortowe w noszeniu oraz lepiej wyglądają. Asferyczna konstrukcja minimalizuje zniekształcenia obrazu, zwłaszcza przy patrzeniu przez boczne obszary soczewek. Zapewnia to krystalicznie czysty obraz i idealne odwzorowanie kolorów, bez zniekształceń brzegowych. Ponadto, soczewki asferyczne eliminują problem zmiany wielkości oka, który występuje przy soczewkach sferycznych. Dzięki temu oczy wyglądają bardziej naturalnie, co jest ważne dla osób z dużymi wadami wzroku. Dzięki cieńszej konstrukcji, soczewki asferyczne wyglądają bardziej estetycznie, zachowując naturalne proporcje twarzy osoby noszącej okulary.

Soczewki asferyczne – dla kogo są najlepsze?

Soczewki asferyczne są szczególnie polecane dla osób potrzebujących większej korekcji wzroku, takich jak osoby z dużymi wadami wzroku, zarówno krótkowzrocznością, jak i nadwzrocznością. Dodatkowo, są idealne dla osób cierpiących na astygmatyzm, ponieważ ich zaawansowana konstrukcja zapewnia lepsze widzenie i komfort.

Zalety soczewek asferycznych

Soczewki asferyczne nie powodują aż tylu zniekształceń obrazu co soczewki sferyczne, co wpływa na wyższy komfort u noszących je osób. Różnica ta jest szczególnie istotna przy wyższych wartościach korekcji. Soczewki asferyczne sprawdzają się również u osób z różnowzrocznością, gdzie wada wzroku jednego oka różni się od wady drugiego oka. Ich zaawansowana konstrukcja zapewnia dużo mniejszą zakrzywioną powierzchnię w porównaniu z tradycyjnymi soczewkami sferycznymi, co przekłada się na lepszą jakość i ostrość widzenia.

Estetyka 

Dodatkowym walorem estetycznym szkieł asferycznych jest zachowanie naturalnego wyglądu oczu, eliminując wrażenie nienaturalnego pomniejszenia lub powiększenia oka przez szkła o mocy ujemnej lub dodatniej. Mniejszy ciężar soczewek asferycznych przyczynia się również do większego komfortu ich noszenia.

Decydując się na soczewki asferyczne, warto mieć na uwadze, że nie każdy może z nich skorzystać. Są one mniej odpowiednie przy mniejszych wartościach korekcyjnych. Osoby starsze oraz te, które używają soczewek o wysokich mocach dodatnich, mogą potrzebować dłuższego okresu adaptacyjnego do nowego typu soczewek.

Porównanie soczewek sferycznych i asferycznych

Już wiemy czym one są a więc jakie są ich różnice zestawiając je ze sobą?

Konstrukcja

Soczewki sferyczne: Mają krzywiznę przypominającą wycinek kuli, co oznacza, że ich moc optyczna jest skupiona głównie w centrum soczewki. Im dalej od centrum, tym mogą występować silniejsze aberracje (zniekształcenia obrazu).
Soczewki asferyczne: Posiadają zaawansowaną powierzchnię asferyczną, której kształt jest zoptymalizowany punkt po punkcie. To redukuje zniekształcenia obrazu na całej powierzchni soczewki.

Zastosowanie

Soczewki sferyczne: Są stosowane do korekcji podstawowych wad wzroku, takich jak krótkowzroczność i nadwzroczność.
Soczewki asferyczne: Skutecznie korygują zarówno podstawowe wady wzroku, jak i astygmatyzm, zapewniając lepszą jakość widzenia. 

Komfort noszenia

Soczewki sferyczne: Mogą być grubsze i cięższe w porównaniu do soczewek asferycznych.
Soczewki asferyczne: Są zazwyczaj cieńsze, lżejsze i oferują wygodniejsze noszenie.

Estetyka

Soczewki sferyczne: Mogą powodować wrażenie zmiany wielkości oka w zależności od mocy soczewki (moc dodatnia powiększa, moc ujemna pomniejsza).
Soczewki asferyczne: Zachowują naturalny wygląd oczu, eliminując wrażenie zmiany ich wielkości.

Należy jednak pamiętać, że nie każdy przyzwyczai się do soczewki asferycznej, gdy wcześniej wiele lat nosił soczewkę sferyczną.